İlk olarak 1784 yılında İngiltere’de ortaya çıkan Sanayi Devrimi ile dünyamızda etkileri günümüzde de devam eden yeni bir dönem başladı. Aradan geçen yaklaşık 232 yılda Sanayi Devrimi üç farklı dönemde incelendi. İlki 1784’te başlayıp 1870’de sona eren ilk Sanayi Devrimi’ydi. Bu süreçte insanlar su ve buhar gücü ile mekanik ürün donanımları geliştirdiler.
1870’lerde başlayan İkinci Sanayi Devrimi ya da Endüstri 2.0 olarak isimlendirilen dönemde ise üç ana konu öne çıkıyordu. Bunlar, elektrik, seri üretim ve iş bölümüydü. Elektriğin sağladığı kesintisiz gücün yanı sıra, insanların montaj bandında sadece tek bir parçayı monte ederek iş bölümü yapmasıyla üretimi daha hızlı getirmek mümkün oldu.
1969 yılında başlayan Endüstri 3.0 ile artık elektronik, bilgi teknolojileri ve otomatik ürünler hayatımızın ayrılmaz bir parçası hale geldi. İnternet, cep telefonu, bilgisayar ve daha pek çok teknolojik gelişme ile hayatımız kolaylaştı ve kolaylaşmaya da devam ediyor.
Endüstri 4.0 ilk olarak 2011 yılında Hannover Fuarı’nda kullanılsa da bu yıl Davos’ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’nun en dikkat çeken konularından biriydi. Siber-fiziksel sistemlerin egemenliğinde geçmesi beklenen Endüstri 4.0’ün ne zaman başlayacağı hakkında kesin bir uzlaşma henüz olmasa da ayak seslerini duyduğumuz aşikâr. Peki, ileride ne olacak?
Yapay Zekâ ve Robot Teknolojisi İş Dünyasını Nasıl Etkileyecek
Türkiye’de yakın geçmişte şehirler arası telefon görüşmesi yapmak için santrali aramak gerekirdi. Aranmak istenen numara söylenir ve operatörün bağlaması beklenirdi. Günümüzde ise iki telefon arası sabit ve mobil hattan anında görüşme yapmanın yanı sıra, numaraya bile ihtiyaç duymadan internet üzerinden arama yapabiliyor ve hatta görüntülü olarak görüşebiliyoruz.
Başlangıçta insanların çalıştığı üretim bantlarının artık neredeyse tamamının otomatik olduğu bir dönemdeyiz.
Yapay zekâ ve robot teknolojisindeki gelişmeler sebebiyle yakın gelecekte pek çok iş kolunun tarihe karışacağı öngörülüyor.
Günümüzde Google, Uber ve Tesla gibi şirketlerin sürücüsüz otomobiller alanında çalışmalarını sürdürdüğünü takip ediyoruz. Bu, şu yüzden önemli: NPR’nin US Census Bureau verilerinden derlediği rapora göre, kamyon/TIR şoförlüğü, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki 29 eyaletin en yaygın mesleği durumunda. Sürücüsüz otomobillerin yaygınlaşması ile birlikte, kara taşımacılığı ve lojistik sektörü tamamen değişecek.
Yapay zekâ ve robot teknolojisindeki gelişmelerin iş dünyasına olan etkileri ile çalışmalar yapılıyor: Oxford Üniversitesi’nin 2014’te yayınladığı rapora göre, 20 yıl içerisinde Amerika Birleşik Devletleri’ndeki iş gücünün %47’si, İngiltere’de ise %35’i tamamen otomasyona geçecek. Bu, oldukça büyük bir iş gücü kaybı demek.
Hâlihazırda ise işten çıkarmaların başladığını söyleyebiliriz: 1.2 milyon çalışanıyla, dünyanın en büyük üretim fabrikalarından biri olan ve Apple, Microsoft, Amazon gibi devasa şirketlere teknolojik cihaz üretimi yapan Foxconn, bazı fabrikalarındaki işçi sayısını 110 binlerden 50 binlere düşürdüğünü belirtti. Foxconn ayrıca 60.000 çalışanını otomatik makineler ile yenilemeyi planlıyor.
Dünya Ekonomik Forumu’nun yayınladığı rapora göre ise, 2020 yılına kadar 15 gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde 5 milyon iş kaybı olacak.
Yapay zekâ ve robot teknolojilerin gelecekte iş kaybına yol açacağı sektörler ise şu şekilde:
- Şoförlük
- Perakende mağazacılığı (mağaza görevlileri)
- Askerlik
- Bebek bakıcılığı
- Habercilik (haber yazımı)
- Banka kredi analistliği
- Tele Pazarlama
- Eczacılık
- Avukatlık ve yardımcı avukatlık
Madalyonun Öteki Yüzü
Markalar için robot teknolojisinin gelişmesi, üretim süreçlerinin daha da hızlanması ve ucuzlaması anlamına geliyor. McKinsey Global Institue tarafından yayınlanan raporda, robot teknolojilerinin önümüzdeki 15 yılda 14 ila 33 trilyon dolarlık pozitif bir ekonomik etki yaratması bekleniyor.
Yine aynı rapora göre, özellikle gelişmiş ülkelerdeki yaşlı nüfusun artması da robot sektörünün, iş gücüne olumlu katkı yapmasını sağlayacak. Çünkü Almanya, Japonya ve İtalya, önümüzdeki 50 yıl içerisinde dünyanın en yaşlı nüfusa sahip ülkeleri haline gelecek ve nüfusun ortalama yaşı 46 ve üzerinde olacak. Bu da iş gücünde 3’te 1’lik bir azalma anlamına geliyor. Bu durumda robot teknolojisi, iş gücünün devamlılığı konusunda bu tür ülkelerde bir dezavantaja değil, aksine bir avantaja dönüşecek.
Yapay zekâ ve robot teknolojilerinin gelişmesinin iş gücü kaybına yol açacağı aşikâr olsa da, Dünya Ekonomik Forumu’nun bu yıl yayınladığı rapora göre, 2.1 milyon yeni iş kolunun da ortaya çıkmasını sağlayacak. Bu yeni iş kolları ise yüksek düzeyde uzmanlık gerektirecek. Bilgisayar, matematik, bilgisayar mimarisi, 3 boyutlu yazım, biyoteknoloji ve genetik alanındaki gelişmelere paralel olarak iş gücü ihtiyacı bu sektörlerde devam edecek. Bunun yanı sıra, ev, okul, fabrika, çiftlik ve hatta şehir düzeyindeki akıllı sistemlerin yönetim ve bakım süreçleri de pek çok yeni uzmanlık alanının ortaya çıkmasını sağlayacak.
Gelişen yapay zekâ ve robot teknolojisinin dünya çapında nasıl bir etkiye sebep olacağını şimdiden kestirmek güç. Ancak yıllar içindeki değişim ve gelişim süreçlerimize baktığımızda bazı mesleklerin yok olduğunu görsek bile insanlık olarak hızlıca yeniliklere adapte olabilme yeteneğimiz var. Bu sebeple, 4 sene içinde 5 milyon iş kaybının olması kaçınılmaz olsa bile, yeni fırsatlar ortaya çıkacak. Teknolojik gelişmeleri yakından takip edip uzmanlaşmak elimizde. Yeter ki değişimin farkında olalım ve ondan korkmayalım.
Zehra Öney Twitter hesabına ulaşmak için lütfen tıklayın
Zehra Öney Facebook hesabına ulaşmak için lütfen tıklayın
Zehra Öney LinkedIn hesabına ulaşmak için lütfen tıklayın
