Bir an için cep telefonlarının, internetin, tablet bilgisayarların, online alışverişin, YouTube'un, Facebook'un, Twitter'ın hayatınızda olmadığını düşünün. Bu saydıklarımın olmadığı dönemleri hatırlıyor musunuz?
Tarih boyunca pek çok farklı kuşak yaşadı. Amerika Birleşik Devletleri'nde İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki kuşak, "Baby Boomers" olarak adlandırılıyor ve günümüzde 52 ila 70 yaş arasında olan kuşağı tanımlıyor. Savaş sonrası yeniden canlanan ekonomi için çok önemli bir hedef kitle haline gelen bu kuşağın çocukları X kuşağı olarak adlandırıldı. 1980'lerden 2000'lere kadar olan kuşak ise Milenyum Kuşağı olarak biliniyor.
Z Kuşağı
2000 yılından sonra doğanları ise Z Kuşağı olarak tanımlıyoruz. Bu kuşağı, diğer kuşaklardan ayıran en önemli özellikleri ise, teknoloji ile kurdukları ilişki. Yazımın başında verdiğim teknolojik gelişmelerin hayatımızda olmadığı dönemleri yaşamış olabilirsiniz, ancak Z kuşağı için böyle bir ihtimal yok: Onlar için internete girmek günlük hayatın bir parçası; benzer şekilde cep telefonları da. Z Kuşağı bu sebeple diğer tüm kuşaklara nazaran çok daha teknolojik.
Aradaki farkı göstermek için çok küçük bir örnek yeterli olabilir: X ya da Milenyum kuşakları, internet ile ilk karşılaştıklarında bağlantının kopmasına alışkındılar. Ernst & Young'ın yaptığı araştırmaya göre, Milenyum kuşağındakiler açılmayan bir site için ikinci bir şans vermeye yatkın durumdayken, Z kuşağı, açılmayan bir web sayfasını geri dönmemek üzere terk ediyorlar.
Amerika Birleşik Devletleri nüfusunun %22'sini 69 milyonluk Z Kuşağı oluştururken, %23'ünü 75 milyonluk Milenyum Kuşağı oluşturuyor. 2014 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre, Türkiye'de 18.5 milyondan fazla Z Kuşağı nüfus bulunurken 25 milyondan fazla Milenyum kuşağı bulunuyor. BKM'nin verilerine göre Türkiye'de online alışveriş yapanların %32'si 18-24 yaşları arasındayken, %36'sı 25-34 yaş aralığında bulunuyor. Milenyum Kuşağı'nın online alışverişi bu denli yoğun kullanıyor olmasının bir sebebi önceki kuşaklara göre teknolojiye daha kolay adapte olabilmelerinden kaynaklanıyor. Z kuşağının online alışverişlerine dair çok fazla verimiz bulunmuyor, zira pek çoğunun bir kredi kartı bile yok. Bununla birlikte internet ve diğer teknolojiler söz konusu olduğunda hiç şüphesiz bir adım öndeler.
Teknoloji ve Z Kuşağı
Teknolojinin ilerlemesi çift yönlü bir kaldıraç: Çünkü bilim ve teknolojik gelişmeler, daha önceki sonuçların üzerinde yükseliyor ve kümülatif olarak gelişiyor. Paralel şekilde, dünyamızdaki eğitim oranı her yeni kuşakta daha fazla artıyor. Bu sebeple Milenyum ve Z kuşakları, günümüzün en eğitimli kuşakları olarak öne çıkıyor. Bu süreçte bilim ve teknoloji alanında yaşanan gelişmelere bağlı olarak, özellikle online teknolojilerin merkezinde yer aldığı devasa bir ekonomi oluştu. Bu ekonominin yarattığı iş kolları ve tüketim hacmi, dünyayı daha öncekilerden hızlı bir şekilde dönüştürüyor.
Örneğin artık bir kullanıcı cep telefonuyla yemek siparişini evine verip arkadaşına para gönderebiliyor. Otel ve uçak bileti rezervasyonunu yapıp tatile gideceği yeri internet üzerinden araştırıyor. Hatta otelde kalmak yerine Airbnb ile kalacağı evi ayarlayabiliyor ya da Couchsurfing gibi siteler aracılığıyla ücretsiz olarak da başka bir şehirde kalıp yeni arkadaşlıklar edinebiliyor.
İş dünyası da bu değişimden son derece hızlı bir şekilde etkileniyor. Özellikle teknoloji alanında freelance çalışma giderek daha fazla önem kazanıyor. Bu sayede pek çok şirket ya da kişi, işlerini başka ülkelerdeki insanlarla online olarak yapabiliyorlar.
Tüm bunların ortaya çıkmasındaki ana etkenlerden biri hiç şüphesiz teknoloji. Ancak teknolojinin etkilediği günlük yaşamımızda değişen ihtiyaçlarımız da bu tür uygulamaların ortaya çıkmasını sağladı. Örneğin daha önce tüm şehirlerde resmi ticari taksiler varken günümüzde artık Uber ya da Bitaksi gibi özel taksi servislerini kullanıyoruz. Benzer şekilde kargo şirketleri gibi çalışan Getir gibi özel uygulamaları kullanıyoruz. Giderek daha çok şirket hizmetlerini diital dünyanın gereklerine uygun olarak sunmaya başlıyor. Her ne kadar henüz Türkiye'de uygulanmasa da, Starbucks kullanıcıları Amerika'da kahve siparişlerini daha yoldayken verip kahve dükkanına girdiklerinde sıra beklemeden kahvelerini alıyorlar.
Teknoloji ve Keşfetme Arzusu
Eski çağlarda Newton elmayı yere düşüren kuvvetin ne olduğunu merak etmeseydi Einstein evrenle ilgili hiç merak duymasaydı şu an bu noktada olamazdık muhtemelen. Merak ve keşfetme duygusu, insanlığın bilim ve teknoloji alanında ilerlemesindeki en önemli itici güç oldu. Günümüzde ise çok daha hızlı bir şekilde etkiliyor: Piyasaya sunulan ilk cep telefonunun ağırlığı 1 kg dolaylarındaydı, günümüzde ise tüm ortalama 150 gr ağırlığındalar. İlk telefonlarda sadece konuşma yapılırken artık neredeyse her işlemimizi yapabiliyoruz. Eğer 1 kg telefon taşımaktan mutlu tüketiciler olsaydık günümüzde belki hala 1 kg telefonlarımızı taşıyor olacaktık.
Bu açıdan teknolojik gelişmelerin baş döndürücü bir hızla ilerlemesi, kimi zaman takip etmeyi zorlaştırsa da son derece önemli. Çünkü artık kullanıcılar artırılmış gerçeklik ile ürünleri satın almadan önce denemek istiyor, sanal gerçeklik ile daha önce yaşamadıkları bir deneyim yaşamak istiyor, giyilebilir cihazlarıyla yanlarına telefonlarını almadan teknolojiden yararlanabiliyor, robot teknolojisi sayesinde fiziksel olarak gitmelerinin mümkün olmadığını Mars, okyanus çukurları, yanardağ gibi yerlerde araştırmalar yapabiliyorlar. Bunların yanı sıra YouTube üzerinden yoga yapmayı, Photoshop kullanmayı, hatta daha iyi makyaj yapmayı öğreniyor, Wikipedia'dan ilgilendikleri konu hakkında bilgi sahibi oluyorlar. Bunları sadece teknoloji sayesinde değil, merak ve keşfetme duygumuzla yapabiliyoruz. Bunun tadını çıkarmalıyız.
Zehra Öney Twitter hesabına ulaşmak için lütfen tıklayın
Zehra Öney Facebook hesabına ulaşmak için lütfen tıklayın
Zehra Öney LinkedIn hesabına ulaşmak için lütfen tıklayın
