İş hayatına başlarken konusu üzerinde tartışarak, meslek yaşamına yeni başlayanlara, girişimci kişilik hakkında bir fikir vermek istiyoruz.
I. “GİRİŞİMCİ KİMDİR”, ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
1.Merakı her zaman diri olan insandır.
Girişimci insanın en önemli özelliği, merakı peşinde koşarak, ortalama insanın görmediğini yakalamayı becermesidir. Girişimci “bakan” değil, “gören” insandır. Görmek bilinçli bir davranıştır. Neyin, neden, nasıl, niçin, ne zaman oluştuğunu sorgulayan bir işin “bedeli” hakkında bir fikre sahip olan insandır girişimci.
2. Merakları peşinde koşarken “ fırsat “ ve “tehlike” kokusu alır.
Bir insanı “girişimci“ olarak niteleyebilmemiz için, çevresinde olup bitenlerin yarattığı “fırsat” ve “tehlikeleri“ yakalama yeteneklerinin olması gerek. Girişimci insan fırsatları yakalayarak değerlendirme, tehlikeleri sezerek önlem almak için “eğilimleri yakalama melekesini “ geliştirmiştir. Bu özelliği, girişimci insanı “sıra dışı“ yapar.
3. Stratejik düşünebilme yeteneğini geliştirmiştir.
Strateji “farklı “ yolu bulmaktır. Aynı kulvarda yarıştığı rakiplerinden daha farklı bir yol ve yordam izleyerek, yarattığı “ekonomik değeri“ büyüten insandır girişimci. Ekonomik değer, piyasa fiyatından, maliyetlerimizi düştüğümüz zaman elde edilen değerdir. O nedenle, maliyetimizi oluşturan insan ve sermaye kaynaklarının etkin kullanımı, girişimcinin odaklandığı konudur.
4. Girişimci insan kendini “yeniliklerle“ besler
Eğer bir insanda girişimci olma özelliği varsa, aynı zamanda sürekli olarak “yeniliklere“ ulaşma yeteneği vardır. O nedenle girişimci insan, yeni bir ”fikir” üretir. Fikirleri “projeye“ dönüştürür. Projelerinde “zenginlik“ üreterek ”insanların yaşamını“ kolaylaştırır.
5. Girişimci insan “ilkelidir“
Girişimci “ilkeli” insandır. İlkelere bir bölge sadakatiyle uyduğu için, özü, sözü ve davranışları arasında bir “bütünlük“ vardır. Bu bütünlük çevresinde “ güven “yaratır. Yarattığı güven hem kendi enerjisinin verimli kullanılmasında, hem de çevresindeki insanların enerjisini kendi işine yönelmesinde katkı derecesini yükseltir.
6. Girişimci “ sahip olma” duygusunu aşan insandır.
Girişimci insan, “değeri” olan işlerden çok, “anlamı olan işler yapar. O nedenle gerçek bir girişimci “sahip olma” duygusunu aşarak “ olma” bilgeliğine erişir girişimci, nalıncı keseri gibi “ hep bana, hep bana “ mantığını aşmış insandır. Gerçek girişimci, “ bir sana, bir bana “ diyebilendir.
7.Girişimci “ özgüven” sahibidir.
Girişimci insanı, ortalama insanlardan ayıran temel özelliklerden biri de “ özgüven “ sahibi olmasıdır. O özgüven girişimcinin bütün benliğine yansır, kişiliğini oluşturur.
O nedenle, girişimci “inisiyatif kullanır, “risk” üstlenir. “ yanılabilme hakkını kullanır , “ kendini sorgular” , “kendini yeniden üretme “ becerisine sahiptir.
II. GİRİŞİMCİ ve GERÇEKÇİLİK
Girişimci kişi, insan ve sermaye kaynaklarını üretim sürecinde etkin kullanan kişidir. Girişimci kişi, bir işyerinin “ birikim yeteneğini” korur, geliştirir ve iş ve iş yerinin uzun dönemli geleceğini güven altına alan kişidir. Girişimci kişi, bir işyerinin “ birikim yeteneğini” korur, geliştirir ve işyerinin uzun dönemli geleceğini güven altına alan kişidir. Girişimci kişi, bir felsefesi olan , dünyaya baktığı büyük pencerenin gerektirdiği gibi, yarıntıları ayarlayan kişidir.Girişimci kişi, nem iyi niyetli , hem de ahlaki tutarlılık içinde olur. Bu özellikleri dikkate alarak , iş hayatına başlayacak olan insanlara, başarı şansını artıran bazı ipuçları vermek istiyorum.
1.Mutlaka bir felsefeniz olsun.
Konusuke Matsusbita, 20. yüzyılın çok başarılı girişimcisi idi. O bir konuşmasında diyor ki ; “ Şirket yönetiminde çok çeşitli faktörler söz konusudur: Teknoloji, pazarlama, sermaye ve personel. Ama bunların hiçbiri, farklı bölümlerin potansiyellerini tam olarak ortaya koyabilmeleri için şirketin çerçevesini çizen bir yönetim felsefesine sahip olmak kadar önemli değildir. Bir başka deyimle bölümleri besleyen sağlam bir felsefedir. “ Bizim aramızda çıkan Nusret Hızır da aynı düşüncede birleşiyor. “
Felsefesiz iş yapılabilir mi? Yapılır. Ama tam, temiz, doğru iş yapılamaz.” İş hayatına başlarken, hayatın içinde işleri yürütürken, felsefenin önemi göz ardı edilirse, ilkesiz bir pragmatizmin tuzağına düşülür. “ Gayeye ulaşmak için her türlü yok “ opurtunist “ anlayış geçerli olabilir.
O zaman iç bütünlüğü kaydederek, tutarsız, güvenilir olmayan biri olabiliriz.
O zaman hayatın hızarının düz ağızlı olduğunu , “bir sana bir bana” demeyi gerektirdiğini unutarak, nalıncı keseri . . . gibi “hep bana, hep bana“ diyen bencillik batağına saplanırız.
2. İş yapma metodunuzu ihmal etmeyin
“ Metod o kadar önemsizdir ki, sadece esası etkiler. “
İş hayatında başarının temel araçlarından biri de “ metot bilgisidir. “ Eğer iş yapma yol ve yordamı hakkında bir fikrimiz varsa, bu metod hayatın gerçeği ile uyumlu ise başarıyla daha kolay ulaşır. Okullarını bitirip, iş yaşamının içine dalacak olan gençlerin “ metod bilgisi “ üzerine kafa yormaları gerekir.
3. Pozitif düşünce üreten
Negatif düşüncenizi öğretmez olsun insanın doğası “ olması gerekeni “ ve “ olmazı “ söylemeye yatkındır. Aykırı düşünce yenilikçinin “ kendini vurmaya “ dönük durur. Aşırı vurgulanan bir aykırı düşünce “ özgüveni “ aşındırır. Başarılı bir girişimci kuşkusuz her şeyi pembe gözle gören aşırı iyimser olmayacaktır, ama “ pozitif düşünce üreten “ bir insan olmak zorundadır.
4.Denge konusu gözden ırak tutmayın
Yaşamın özü “deneye“ dayanır. Bir yanlış anlama olmaması için , “dengecilik“ ile “denge gözetme” arasındaki farkı vurgulamalıyım.
“ İdare–i maslahatçı“ dengecilik, ilkesizliğin, yetmezliğin, günü gün etme tutarsızlığı adıdır. Oysa denge kurmak, her olgunun özündeki “olumlu” ile “olumsuz” gelişmeleri yaratan dinamikleri yakından gözleyerek, sonuca götüren en kısa yolu, en verimli kaynak kullanma biçimini yakalamaktır. İşin sırrı, akılcı dengede saklıdır. Eğilimler ile olanak ve kısıtlarımızı dengelemektir gelişmeyi yakalamak.
5.Tek tip düşünce tuzağına düşmeyin
İş hayatına başlayanlar, iş yerlerinin belli sonuçları yaratmak için insanların bir araya geldikleri “yapay kuruluşlar” olduğunu unutmamalı. Orada, değişik ortamdan gelen, farklılaşmış roller üstlenen insanlar vardır. Ortak bir hedefe ulaşmak için, farklı rolleri üstlenen insanlar arasında “ farklı düşüncelerin olması, o kuruluşun en büyük zenginliğidir. Yaşamda “ gerçeklik “ vardır.
6.Sözel kültürden, yazılı kütlere çabuk geçin
Yazı, düşünceye zaman ve mekan boyutu kazandırır.
Yazı, insanın “sözünü“ harcarken disiplin altına girmesini sağlar. Yazı, adil bir yarılamanın, gerçek bir “ performans “ ölçmenin belgesini yaratır. O nedenle, sözel kültürden yazılı kültüre geçmiş bireyin de, toplumun da “hafızası“ vardır. Sözel kültür hafızası ile “gevşek zihni disipline“ dayanır. Hayatta başarılı olmak istiyorsanız, düşüncelerinizi sözlü ve yazılı olarak etkin biçimde anlatma becerisini geliştirmelisiniz.
7.Bilim yönetimini edinmeye çalışın
Tartışarak birbirimizi ikna etmek. Dışa dönük bir ekonomiyle dünya genelinde olup bitenlere açık olmak. Düşüncelerimizi paylaşacağımız geniş bir kitle tabanına sahip olmak . Yazılı bilgi birikimine, toplumsal bir hafızaya sahip olmak. İnanç ve kültürel önyargılarının baskısında olmamak, özgür düşünmek. Toplumun güven içinde istikrarlı bir yaşantısının olması. Siyasi ve hiyerarşik engellere takılmamak. Mutfak doğrunun olmadığını kavramak.
III. GİRİŞİMCİ KAYNAKLARI
Girişimci kişiliği yaratan çok önemli etkenlerden biri “ göçmenliktir. “
Göçmen yabancısı olduğu ortamda kendini kanıtlamak zorundadır. Göçmen, hem kimseye muhtaç olmayacak kadar varlığa sahip olmak, hem de çevreyi kendine bağlayacak kadar “ ekonomik fazla “ üretmek durumundadır.
Girişimciliğin ikinci kaynağı bir “ yeni teknoloji “ yakalamaktır. Herkesin önünde olan bir teknoloji ile, yeni bir ürün, daha üst düzeyde verimli çalışan girişimciler vardır.
Bir başka girişimci, varolan insan ve sermaye kaynağını en etkin biçimde kullanarak “ avantaj “ yaratır.
Değişik bir girişimci de “ her şey elimin menzili altında olsun diyendir. Bunlara aşure yapar gibi, değişik karışımları bir araya getirir. Girişimciliğin ayırt edici bir özelliği de “ seçici “ olmaktır. Çekirdek yetenek üzerine kurulan bir gelişme stratejisi uygulanır.
1.Göçmen girişimciler
Geleneksel girişimciler arasında “ göçmen “ olanlar çok yaygındır. Örneğin bizim yakından izlediğimiz Eskişehir’de, özel kesimde girişimcilerin önemli bir bölümü göçmendir. Muhtar Başkurt bir kırım göçmenidir. Kanatlı ailesi Gümülcüme ‘ den gelmedir. Kentin ilk özel kesim tesislerinde göçmen olan girişimciler ağırlıklı konuma sahiptir. Artvin yöresinde bir özdeyişle , “ Ben babamdan öğüt aldım / Bir taş ile duvar olmaz / Bir yerdeki sözün geçmez / Göç et orda hiç durulma “ deniyor.
Göçmen sözünü geçirmek için herkesten farkı olanı yapmak , önde durmak ve güçlü olmak psikolojisi eli üretken de olabilmektedir .
2.Teknoloji yönelimli olanlar
Yeni bir teknolojiyi herkesten önce bulan, özümseyen ve kullanma becerisini gösterenler de, farklı işler yaparak öne geçebilmektedir. Bazı insanlar teknolojiyi-yönetimli olduklarından, bu konuda “ koku “ alır, herkesten önce davranırlar.
3.Varolanı iyi değerlendirenler
Etkin girişimcilerin bir özelliği de, varolan insan ve sermaye kaynaklarını üretim süresince yüksek verimde kullanarak “ rekabet gücü “yaratmalarıdır.
4.Aşure işletmeci: Her şey elimin menzilinde olsun diyenler
Kimi dengeleme girişimcilerin özelliği de “her şey elimin menzili altında olsun“ diye, her şeyi bir arada yapmaktadır. Bu tür girişimcilerin geçmiş dönemde başarılı olanları daha yaygındı. Günümüzde ise farklılaşmış rolleri iyi oynamak önemli. Çekirdek yetenekleri kullanarak herkesten faklı olanı yapmak. Bu nedenle, aşure işletmeci yerine seçici olmak önemli.
5.Seçici olan, en iyi yaptığının peşinde olanlar
Üretim, ulaşım ve iletişim teknolojilerinde bugün ulaştığımız düzeyde, bu teknolojilerin iç bütünlüğünün yarattığı kurumsal yapılarda “her şey elimin menzilinde olsun“ yerine , “ . . . en iyi yapabildiklerim beni “ demek daha doğru. B u da “ seçici “ olmayı ve başkalarıyla “ işbirliği “ yapmayı gerektiriyor.
6.Düş kuran, düşleri projeye, işe ve zenginliğe dönüştürenler
Girişimci düş kuran, düşleri projelere, projeleri kuruluşlara, kuruluşları “ekonomik değer “ üretmeye götüren insandır. O nedenle, insanın sonsuz olan düş enerjisini kullanma becerisi göstermesi, ona “ girişimci “ kimlik kazandırır.
İş hayatına başlarken, bizim birikimimiz merceklerinin “ girişimci kişilik “ açısından size yansıtabildiği birkaç ana başlık bunlar. Kısa olan insan ömrü ile, sonsuz olan toplum ömrünün yarattığı çıkar ayrılığı ayrılığını dengeleme yoluna çıkıyorsunuz.
“ Memleket için iyi olan, her zaman memleket için iyi olmayabilir “ O nedenle, bu dengeyi gözeterek yola çıkılırsa, sanırım başarılı bir yaşam menkibesi yaratılabilir.
