Serdar Savaşır; "Önce akıl. Herhangi bir organizmaya siz akıl verebilirsiniz. "
Akıl mı zeka mı?
SS: Tabi ki akıl önce. Zaten yapay zeka değildir. Artifical intelligence yapay akıldır.
Neden yapay zeka demişler? Yanlış bir çeviri mi?
SS: Yanlış bir çeviri. Bakın mesela aynı hata IQ'de de olmuş. IQ Türkçe çevrildiğinde zeka katsayısı olarak çeviriyorlar. Hiç alakası yok. IQ nedir? Intelligence quotien, yani akıl katsayısı veya akıl böler sayısı.
Akıl mı zeka mı derken...
SS: Akıl mı zeka mı derken, tabi ki akıl dedim ben. Genelleştirerek konuşacağım, bu bir insan olabilir makine olabilir hayvan olabilir yaşayan bir organizma diyeceğim ben ona. Biz ona agent diyoruz, intelligent agent diyoruz. Herhangi bir organizmaya siz akıl verebilirsiniz. Nasıl akıllı davranması gerektiğini ona öğretebilirsiniz fakat zeka bambaşka bir şey. Zeki olmasını da öğretebilirsiniz fakat o biraz subjective bir konu.
Serdar Savaşır; "Bir insanın zeki olabilmesi için önce akıllı olması lazım"
O zaman bir makineye akıllı olmasını öğretiyoruz ama zeki olmasını öğretemiyoruz.
SS: Öğretemeyebilirsiniz.
İnsanla ayrışan noktası bu mu acaba?
SS: Tabi ki. Çünkü bir insanın zeki olabilmesi için önce akıllı olması lazım. Akılsız bir insan Tabiri caizse aptal bir insan zeki olamaz. Kimileri bunun tersini söylüyor ama...
Hocam akıl da nerden baktığınıza göre değişmiyor mu? Ortalaması var elbet ama bulunduğu konuma göre akıllı.
SS: Zaten ortalaması var. Bahsettiğiniz o ortalama IQ'larda kullanılıyor.
Yaşına göre, eğitimine göre, yapısına göre...
SS: IQ ölçümlemesi budur zaten.
Hatta bu yapıya göre zeki de olabilir. Ama siz bu kişiyi çok iyi eğitimli, çok farklı ortamlarda yetişmiş, kendini sürekli geliştiren başka bir akıllı ve zekiyle karşılaştırdığınız zaman buradaki akıllı ve zeki akılsız, daha az akıllı, daha az zeki kalabilir mi? Yoksa çok mu çapraşık bir değerlendirme yaptım?
SS: Kalabilir tabi ki. Çünkü sağlıklı bir yaşayan organizmaya akıl verebilirsiniz. Sağlıklı doğan çocuk, genlerinde herhangi bir rahatsızlık olmayacak, bu organizma akıllı olabilir ve bu organizma büyüdükçe aklını daha da geliştirebilir ve hayatını idame ettirebilir. Fakat bu organizmanın zeki olması veya zeka oluşumunu elde edebilmesi biraz daha zordur. O zaman işte kültürel farklar, yetişme tarzları, genler bütün bunlar işin içine giriyor. Bu bazı insanları farklılaştırmaya başlıyor o zaman bu insanlar zeki oluyorlar.
Şöyle bir örnek veriyim ben size; bir IQ testi yapıyorsunuz, IQ testini herkes yapabilir, dediğim gibi herhangi fizyolojik rahatsızlığı yoksa, aklıyla ilgili bir noksanlığı yoksa herkes IQ testini yapar.
IQ testinde zeki bir insan nasıl kendini gösterir? Bakar teste en kolayları önce yapar, zorlarına vakit bırakır. Bütüne bakar. Bütün ormana bakar, orman içerisinde siz ufak kısımlarla ilgilenmeye başladığınız zaman o zaman kendinizi ormanda kaybedersiniz. Bütüne bakıp, genel resmi görüp ona göre kendinize yön çizersiniz.
